Wanneer kan ik de Nederlandse vlag uithangen?

Nederland kent geen wettelijke regels voor het gebruik van de vlag. U mag als burger, bedrijf of organisatie op alle dagen van het jaar de vlag uithangen. Er zijn wel regels voor het vlaggen vanaf Rijksgebouwen. Die staan in de vlaginstructie. Burgers, bedrijven en organisaties kunnen de instructie volgen als richtlijn*. Dit is niet verplicht.

Regels voor het uithangen van de vlag

U mag altijd de vlag uithangen. Bijvoorbeeld bij een feestelijke gebeurtenis als een huwelijk of het slagen voor een examen. Ook halfstok vlaggen bij een overlijden mag. Er is geen wet die vlaggen verbiedt of bepaalt hoe u moet vlaggen. U bent dus nooit strafbaar als u de vlag uithangt.

Gebruiken en gewoontes bij uithangen vlag

Wel zijn er gebruiken en regels (protocol) voor het uithangen van de vlag. Zo mag een gehesen vlag nooit de grond raken of het verkeer hinderen. Ook is het de gewoonte dat u de vlag niet laat hangen tussen zonsondergang en zonsopkomst. Wilt u de vlag ’s nachts wel laten hangen? Dan is het goed gebruik de vlag te verlichten, waardoor de kleuren goed zichtbaar zijn.

Gebruik oranje wimpel

Vlag én wimpel gaan op gebouwen van de Rijksoverheid uit op Koningsdag en op de verjaardagen van Koningin Máxima, Prinses Beatrix en de Prinses van Oranje.

Vlaginstructie voor Rijksgebouwen

In de algemene vlaginstructie staat op welke speciale dagen de vlag uit moet vanaf Rijksgebouwen. En op welke manier. Provincies, gemeenten en waterschappen wordt gevraagd de vlaginstructie te volgen. Burgers, bedrijven en organisaties kunnen de instructie als richtlijn volgen. Dit is niet verplicht.

De minister-president stelt de instructie op. De huidige algemene vlaginstructie is van 2013.

Vlag uit op Rijksgebouwen

De vlaginstructie maakt verschil tussen de vlag uithangen op alle Rijksgebouwen of een aantal gebouwen. Dit heet uitgebreid en beperkt vlaggen.

Vlag uit op alle gebouwen (uitgebreid vlaggen)

Bij uitgebreid vlaggen wordt de vlag vanaf alle gebouwen van de Rijksoverheid uitgehangen.

Vlag uit op enkele gebouwen (beperkt vlaggen)

De vlag gaat alleen op enkele gebouwen van de Rijksoverheid uit op Koninkrijksdag en op de verjaardagen van prinses Beatrix, koningin Maxima en prinses Catharina-Amalia. Dit betreft:

* de richtlijn: Vlaginstructie

Voor het uitsteken van de Nederlandse vlag vanaf rijksgebouwen geldt een algemene vlaginstructie, die door de minister-president wordt uitgevaardigd. De instructie werd in 1981 vastgesteld en laatstelijk gewijzigd in 2009 naar aanleiding van de viering van  Veteranendag.

De instructie geldt voor het uitsteken van de vlag van de gebouwen van de Rijksoverheid; de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verzoekt provincies, gemeenten en andere overheden zich bij deze vlaginstructie aan te sluiten.  De instructie maakt een onderscheid tussen 'uitgebreid vlaggen (UV)' (vanaf alle rijksgebouwen) en 'beperkt vlaggen (BV)' (alleen vanaf de hoofdgebouwen). Voor particulieren en instellingen en bedrijven bestaat er geen vlaginstructie, maar hen wordt verzocht de vlaginstructie voor rijksgebouwen te volgen.

Het uitsteken van de vlag gebeurt in principe op onderstaande dagen. Als deze dag op een zondag of op een algemeen erkende christelijke feestdag valt, dan geldt de datum tussen haakjes.

• 31 januari (1 februari) - BV - Verjaardag van Prinses Beatrix

• 27 april (26 april) - UV - Koningsdag, verjaardag van Koning Willem-Alexander

• 4 mei - UV - Nationale dodenherdenking, halfstok vanaf 18.00 uur tot zonsondergang

• 5 mei UV - Nationale Bevrijdingsdag

• 17 mei (18 mei) - BV - Verjaardag van Koningin Máxima

• Laatste zaterdag in juni - UV - Veteranendag

• 15 augustus (16 augustus) - UV - Formeel einde Tweede Wereldoorlog

• 3e dinsdag in september - UV - Prinsjesdag, alleen in Den Haag

• 7 december (8 december) - BV - Verjaardag van de Prinses van Oranje

• 15 december (16 december) - BV - Koninkrijksdag

Bijzondere vlaginstructie

Bij bijzondere gebeurtenissen in het Koninklijk Huis, zoals geboorte, huwelijk en overlijden, kan een bijzondere vlaginstructie worden afgekondigd. Tijdens officiële inkomende bezoeken van staatshoofden wordt alleen gevlagd in de plaatsen die worden bezocht.

Op Koningsdag en de verjaardagen van Koningin Máxima, Prinses Beatrix en de Prinses van Oranje wordt de vlag uitgestoken met oranje wimpel. Bij alle andere gelegenheden hangt de vlag zonder oranje wimpel uit.